Ortodontik mekanikler kullanılmaksızın yapılan tedavilere koruyucu ortodontik uygulamalar denilir. Amaç, bireyi, maloklüzyonun oluşmasına neden olacak etkenlerden korumaktır. Flor, fissür örtücü uygulaması, orjinal diş boyutunun korunması için çürüklerin dolgu ile restore edilmesi, erken diş kayıplarında yer tutucu uygulamaları, erken diş temaslarının möllenerek engellenmesi koruyucu ortodontik müdahaleler arasında sayılır.
Koruyucu ortodontik tedaviler ile önlenememiş ve oluşmuş anomalilerin ilerlemesini engellemek için yapılan müdahaleler ise durdurucu ortodontik tedavilerdir. Sürme rehberliği, dişlerin seri çekimi, parmak emme, dudak emme gibi engellenemeyen kötü alışkanlıkların alışkanlık kırıcı aparey kullanımı ile engellenmesi de durdurucu ortodontik tedaviler arasındadır.